Oudejaar
Oudejaarsavond (ook wel: Silvester of Silvesteravond, vernoemd naar de heilige paus Silvester) wordt jaarlijks gevierd op de laatste dag van het jaar, 31 december, ook wel oudejaarsdag genoemd, en samen met de daarop volgende nieuwjaarsdag oud en nieuw. Het is de vooravond van de oorspronkelijk christelijke dag om het nieuwe jaar in te luiden volgens de christelijke kalender. Na middernacht, wanneer het nieuwe jaar is begonnen, wordt vuurwerk afgestoken. De Chinezen, die hun eigen oud- en nieuwviering hebben, geloofden dat ze met vuurwerk de geesten zouden wegjagen.
Op en rondom oudejaarsavond worden er diverse lekkernijen gegeten, waaronder: oliebollen, appelbeignets, appelflappen, nonnevotten, oudejaarskoekjes.
Een alternatief voor vuurwerk is carbid; het carbidschieten met behulp van oude melkbussen is vooral in het noorden en oosten van Nederland in gebruik. Dit gebeurt meestal overdag.
In de Kempen (Zuid-Nederland, Noord-België) gaan de kinderen op pad om te gaan Nieuwjaarszingen. 's Avonds gaan de tieners rommelpotten. Hierbij trekken ze met een metalen doosje met bovenaan een gleuf in van deur tot deur om geld te verzamelen. Ze zingen hierbij een lied en schudden met hun rommelpot. In Nederland is het traditie om oudejaarsavond met familie en vrienden te vieren. Vaak gebeurt dit in huiselijke kring, waarbij oliebollen en/of appelbeignets en (hartige) hapjes worden gegeten en tevens gedronken wordt. Ook wordt vaak een diner gehouden. De laatste seconden van het jaar worden door velen hardop afgeteld.
Ook worden er speciale oudejaaravondfeesten in diverse gelegenheden gehouden. Vooral op het platteland worden door veel gemeenten zelf nachtelijke feesten opgezet, om het alcoholgebruik van jongeren en mogelijk vandalisme in de hand te kunnen houden.
Inmiddels is de oudejaarsconference, die op de televisie wordt uitgezonden, ook een Nederlandse traditie geworden.
In enkele protestantse kerken houden aan het begin van de avond een kerkdienst, waarin ook de overledenen van het afgelopen jaar herdacht worden. Dat gebeurt nu steeds vaker op de laatste zondag voorafgaande aan de eerste advent: de zgn. laatste zondag van het kerkelijke jaar. Met de eerste advent begint al het kerkelijke jaar. In gereformeerde families wordt voor middernacht psalm 90 gelezen, al is deze traditie aan het verdwijnen.
Om klokslag twaalf uur wordt traditioneel champagne gedronken en wenst men elkaar bijvoorbeeld een goed en gezond nieuw jaar. Daarna gaat men vaak naar buiten om buren geluk toe te wensen en vuurwerk af te steken. Tevens zullen tussendoor veel kerken hun klokken laten luiden om het nieuwe jaar te verwelkomen.
In België wordt Oudejaarsavond meestal gevierd met familie of vrienden, en er wordt een uitgebreid maal geserveerd, dat eindigt met koffie in de kleine uurtjes.
Rond middernacht wordt meestal luidop meegeteld en om middernacht staat iedereen rechtop om elkaar drie kussen te geven en een gelukkig nieuwjaar te wensen. Vaak worden dan ook de goede voornemens uitgesproken. Meestal gaat iedereen dan naar buiten om vuurwerk af te steken of te bekijken. Dit laatste gebeurt overigens ook in Nederlands-Limburg.
In Belgische gezinnen waarin gedoopt wordt, wordt net na middernacht het woord gegeven aan de kinderen, die traditioneel hun nieuwjaarsbrief voorlezen, waarin ze hun ouders en peetouders de beste wensen geven. Nadien krijgen ze hun geschenk.
In andere landen heeft men bijvoorbeeld de volgende oudejaarstradities:
Oudejaarsavond (ook wel: Silvester of Silvesteravond, vernoemd naar de heilige paus Silvester) wordt jaarlijks gevierd op de laatste dag van het jaar, 31 december, ook wel oudejaarsdag genoemd, en samen met de daarop volgende nieuwjaarsdag oud en nieuw. Het is de vooravond van de oorspronkelijk christelijke dag om het nieuwe jaar in te luiden volgens de christelijke kalender. Na middernacht, wanneer het nieuwe jaar is begonnen, wordt vuurwerk afgestoken. De Chinezen, die hun eigen oud- en nieuwviering hebben, geloofden dat ze met vuurwerk de geesten zouden wegjagen.
Op en rondom oudejaarsavond worden er diverse lekkernijen gegeten, waaronder: oliebollen, appelbeignets, appelflappen, nonnevotten, oudejaarskoekjes.
Een alternatief voor vuurwerk is carbid; het carbidschieten met behulp van oude melkbussen is vooral in het noorden en oosten van Nederland in gebruik. Dit gebeurt meestal overdag.
In de Kempen (Zuid-Nederland, Noord-België) gaan de kinderen op pad om te gaan Nieuwjaarszingen. 's Avonds gaan de tieners rommelpotten. Hierbij trekken ze met een metalen doosje met bovenaan een gleuf in van deur tot deur om geld te verzamelen. Ze zingen hierbij een lied en schudden met hun rommelpot. In Nederland is het traditie om oudejaarsavond met familie en vrienden te vieren. Vaak gebeurt dit in huiselijke kring, waarbij oliebollen en/of appelbeignets en (hartige) hapjes worden gegeten en tevens gedronken wordt. Ook wordt vaak een diner gehouden. De laatste seconden van het jaar worden door velen hardop afgeteld.
Ook worden er speciale oudejaaravondfeesten in diverse gelegenheden gehouden. Vooral op het platteland worden door veel gemeenten zelf nachtelijke feesten opgezet, om het alcoholgebruik van jongeren en mogelijk vandalisme in de hand te kunnen houden.
Inmiddels is de oudejaarsconference, die op de televisie wordt uitgezonden, ook een Nederlandse traditie geworden.
In enkele protestantse kerken houden aan het begin van de avond een kerkdienst, waarin ook de overledenen van het afgelopen jaar herdacht worden. Dat gebeurt nu steeds vaker op de laatste zondag voorafgaande aan de eerste advent: de zgn. laatste zondag van het kerkelijke jaar. Met de eerste advent begint al het kerkelijke jaar. In gereformeerde families wordt voor middernacht psalm 90 gelezen, al is deze traditie aan het verdwijnen.
Om klokslag twaalf uur wordt traditioneel champagne gedronken en wenst men elkaar bijvoorbeeld een goed en gezond nieuw jaar. Daarna gaat men vaak naar buiten om buren geluk toe te wensen en vuurwerk af te steken. Tevens zullen tussendoor veel kerken hun klokken laten luiden om het nieuwe jaar te verwelkomen.
In België wordt Oudejaarsavond meestal gevierd met familie of vrienden, en er wordt een uitgebreid maal geserveerd, dat eindigt met koffie in de kleine uurtjes.
Rond middernacht wordt meestal luidop meegeteld en om middernacht staat iedereen rechtop om elkaar drie kussen te geven en een gelukkig nieuwjaar te wensen. Vaak worden dan ook de goede voornemens uitgesproken. Meestal gaat iedereen dan naar buiten om vuurwerk af te steken of te bekijken. Dit laatste gebeurt overigens ook in Nederlands-Limburg.
In Belgische gezinnen waarin gedoopt wordt, wordt net na middernacht het woord gegeven aan de kinderen, die traditioneel hun nieuwjaarsbrief voorlezen, waarin ze hun ouders en peetouders de beste wensen geven. Nadien krijgen ze hun geschenk.
In andere landen heeft men bijvoorbeeld de volgende oudejaarstradities:
- In Duitsland en enkele andere landen is de sketch "Dinner for One" en "Ein Herz und eine Seele - Der Sylvesterpunsch" een traditioneel onderdeel van de televisieprogrammering op deze avond.
- Ook in Duitsland is het Bleigießen (loodgieten) populair, waarbij heet lood in een pot water wordt gegoten en uit de resulterende vormen de toekomst wordt gelezen. Ook vindt Rummelpottlaufen plaats in Noord-Duitsland en Denemarken.
- In Brazilië vieren veel mensen deze avond op het strand, meestal geheel gekleed in wit om hun goede intenties voor het nieuwe jaar uit te drukken. Velen gooien rozen en andere bloemen in de golven als offer aan de Afro-Braziliaanse zeegodin Iemanjá.
- In Spanje en Argentinië eet men om middernacht op de slagen van de klok twaalf druiven. Volgens de traditie zou dit de Spanjaarden het volgende jaar geluk brengen.
- In de Verenigde Staten laat men vlak voor middernacht de Times Square Ball zakken. Dit is een tijdbal op het dak van One Times Square aan Times Square in New York City. De bal wordt gebruikt als onderdeel van de jaarlijkse viering van oudejaarsavond op Times Square. Ieder jaar om 23:59 EST laat men de bal 43 meter zakken op een vlaggenmast, waarvan het de bodem bereikt om middernacht waarmee het signaal wordt gegeven dat het nieuwe jaar is begonnen. De eerste keer dat men een bal liet zakken was op 31 december 1907. Men heeft de bal sindsdien ieder jaar laten zakken, met uitzondering van 1942 en 1943 vanwege de WO II. Het ontwerp van de bal is over de jaren vele keren gewijzigd. Het huidige ontwerp heeft ledverlichting en driehoekvormige kristallen panelen. Vanaf 2009 is de bal het gehele jaar te zien op het gebouw. Ieder jaar komen meer dan een miljoen mensen naar Times Square om de bal te zien dalen. De daling van de bal wordt tevens vertoond op verschillende grote televisiezenders.
- 12.00 uur in Nieuw-Zeeland
- 13.00 uur in Fiji-eilanden, Rusland
- 14.00 uur in Oost-Australië (Sydney, Melbourne, Tasmanië)
- 14.30 uur in Zuid-Australië
- 15.00 uur in Rusland: Vladiwostok en Australie: Queensland
- 16.00 uur in Japan, Zuid-Korea
- 17.00 uur in China, Hongkong, Macau, Maleisië, Singapore, Taiwan
- 18.00 uur in West-Indonesië, Thailand
- 19.30 uur in India, Sri Lanka India en Sri Lanka
- 20.00 uur in Rusland:Jekatarinenburg
- 21.00 uur in de Verenigde Arabische Emiraten, Mauritius, Oman, Iran, Rusland: Samara
- 22.00 uur in West-Rusland: Moskou, Sint-Petersburg
- 23.00 uur in Griekenland, Turkije, Zuid-Afrika, Egypte, Syrië, Cyprus, Estland, Letland, Litouwen, Finland
- 00.00 uur Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Zwitserland, Polen, Tsjechië, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Slowakije, Hongarije, Slovenië, Spanje, Malta
- 01.00 uur in Groot-Brittanië, Portugal, Ierland, IJsland, Marokko
- 02:00 uur op de Azoren
- 03.00 uur in Argentinië, Brazilië: Rio de Janeiro, Sao Paulo
- 04.00 uur in Suriname, Chili
- 05.00 uur in Canada: Oostkust, Newfoundland and Labrador, Dominicaanse Republiek, Aruba, Curacao, Sint Maarten en BES-eilanden (Nederland)
- 06.00 uur in Canada: Ottawa, Toronto, Quebec, Oostkust Verenigde Staten, o.a. New York, Miami, Atlanta, Boston, Detroit, Indianapolis, Philadephia, Washington D.C.
- 07.00: Canada: Winnipeg. VS: Chicago, Houston, Minneapolis, New Orleans, Mexico: Mexico-Stad
- 08.00: Canada: Calgary, VS: Phoenix, Salt Lake City, Denver.
- 09.00 uur in Canada: Vancouver, VS: Los Angeles, San Francisco, San Diego, Las Vegas
- 10.00 uur in VS: Alaska
- 11.00 uur in VS: Hawaï